Schaamte

Wij hebben het goed en zij hebben het slecht. Er zijn zo veel plaatsen op onze aarde, in onze wereld, waar de fratelli en sorori het slecht hebben omdat er oorlog woedt, ik denk nu vooral aan Oekraïne en Gaza, maar de lijst is bedroevend lang. Soms ken je mensen in het oorlogsgebied, mensen met wie je app-contact hebt en die je op de hoogte houden. Als belangstellend en meevoelend mens ligt het voor de hand om telkens de vraag te stellen: hoe gaat het met jullie. Maar die vraag komt terug, en hoe gaat het jullie? Zij hebben het slecht en wij hebben het goed. Antwoord geven vanuit die “wij hebben het goed situatie” vind ik moeilijk. Je kunt wel vrolijk goed! roepen. Maar in feite schaam je je voor het onnoemelijke verschil. In NRC van 9 maart zag ik hoe de dichter Hind Joudah dat (voor mij) oplost. Hind is een dichter uit het Al-Bureij vluchtelingenkamp in Gaza. Zij schrijft het gedicht: “Dichter in tijden van oorlog” en schrijft schrijnende regels over wat het betekent om dichter te zijn in tijden van oorlog. Maar het gaat mij om de laatste regels waarin het gedicht omslaat in het antwoord op de vraag: Wat betekent het om veilig te zijn in tijden van oorlog? Dit: “Het betekent je te schamen … // voor je glimlach // voor het warm hebben // voor je schone kleren // voor je luie uurtjes // voor je geeuwen // voor je kopje koffie // voor je diepe slaap // voor het hebben van levende naasten // voor het hebben van een volle maag // voor het hebben van stromend water // voor het mogen douchen // En voor het terloops in leven zijn! // Oh God, // Laat me geen dichter zijn in tijden van oorlog.

Ben Loonen