In de raadsvergadering van 6 februari jl. zag ik dat de partijen zich allemaal uitspraken achter de noodzaak van opvang te staan. Wel is een kanttekening geplaatst bij de kosten die de nationale overheid hiervoor maakt. Want voor wie het nog niet weet; de Gemeente Goirle hoeft niet zélf te betalen voor de huidige opvang in het Missiehuis aan de Tilburgseweg, dat doet de overheid met de landelijke belastinggelden (COA en Rode Kruis). Zo hoorde ik een raadslid zich afvragen; ‘is die 2 man beveiliging bij de deur wel nodig?’.

door Yolanda van Leest

Op 11 maart staat een raadsvergadering gepland om nog eens te luisteren naar de opbouw en zorg rondom die kosten. Het Missiehuis mag en kan immers nog een jaar langer worden ingezet voor de huidige groep van 70 vluchtelingen. Naast de kritische kijk op de kosten, blijkt de eerder uitgesproken angst voor onveiligheid ongegrond. De eerste paar maanden laten drie meldingen van overlast zien, daarna geen meer. Er zijn korte lijnen met buurtbewoners. Goirle voldoet met de opvang van deze 70 vluchtelingen nog niet aan het verplichte aantal van de nieuwe spreidingswet; 151. Door de provincie is Goirle gesommeerd om opvang te verlenen. Ook daarom wordt mogelijk afgeweken van die eerder afgesproken einddatum; mei 2024. Alle dorpen en steden krijgen door de spreidingswet een opdracht voor opvang. Zo moet Hilvarenbeek er 106 opvangen, Alphen-Chaam 70 en Oisterwijk 205. Hoe losten we dit in het verleden op? Hebben we als Nederland ook zelf moeten vluchten? Hieronder een verkorte weergave van enkele eerdere vluchtelingenstromen.

1 miljoen Belgische vluchtelingen naar Nederland?

Het mooie Antwerpen werd door de Duitsers ingenomen in 1914 en 1 miljoen Belgische burgers overspoelden Brabant, Zeeland en Limburg. Eerst vingen we hen thuis of bivakkerend op straat op, maar al snel werd de oplossing gevonden in bewaakte opvangkampen van tenten, barakken en houten huizen (deels betaald door Denemarken!), verspreid over heel Nederland. Lang verhaal kort, ook toen waren onenigheden een doorn in het oog.

Daarom werden vluchtelingen onderverdeeld in 3 categorieën (1: gevaarlijke/ongewenste elementen, 2: minder gewenste elementen, 3: fatsoenlijke behoeftigen) en zij kregen op basis daarvan vrijheden. Daarnaast werkten de gevluchte Belgen massaal mee bij onze boeren, in onze fabrieken. Nederland kwam zelf arbeiders tekort in die jaren. In 1919 waren de Belgen weer thuis, een geschonken dankmonument staat op de Amersfoortse berg (trouwens het grootste monument van Nederland!).

25 duizend Bredanaren vluchtten naar Spanje?

Op 1e Pinkersterdag 1940 dreigde Breda in de vuurlinie te komen, 25 duizend Bredanaren vluchtten te voet naar Antwerpen, op het Ginneken werden ruiten van de Albert Heijn ingeslagen om eten voor onderweg mee te nemen. Ze kwamen terecht in België, Frankrijk en zelfs Noord-Spanje. Bijna allemaal zijn ze teruggekeerd nadat het weer veilig was.

Onze Nederlandse mannen van 18 tot 45 jaar onderduikend in Frankrijk?

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden 100duizenden Nederlandse mannen gedwongen om te werken in Duitsland. Deze dwangarbeid staat bekend als de Arbeitseinsatz. De zonen/mannen moesten mee naar Duitsland, daar werken in fabrieken of het leger, mee vechten aan het front. Als het lukte om hiervoor te vluchten en er was geld om smokkelaars te betalen, werden de mannen stiekem naar onderduikadressen gebracht, merendeels in Frankrijk. Jarenlang geen contact met het thuisfront. Menig moeder zag na de oorlog zo haar zoon weer heelhuids terug.

Hoe verder – onrust – redelijkheid - geld?

De vergelijking met nu gaat soms op, soms niet. Geld heeft het altijd gekost, gedoe en onmin was ook toen aan de orde. Wat kunnen we leren van het verleden? Wat nemen we mee naar nu en de toekomst? Wereldwijd zijn momenteel 108 miljoen mensen op de vlucht voor oorlog en geweld. 70% wordt opgevangen in buurlanden (Turkije vangt bijvoorbeeld 3,5 miljoen Syriërs op. Polen vangt 1 miljoen Oekraïners op). In 2022 had Nederland 47.991 asielzoekers. De spreidingswet gaat de te grote asielzoekerscentra ontlasten. Daarom dat Goirle met 151 asielzoekers te maken krijgt. Door de huidige opvang van 70 vluchtelingen te verlengen, wordt voor een deel aan die opdracht (151) voldaan. Goirle kijkt of het Missiehuis ook voor de langere termijn een deel van de oplossing kan zijn, mogelijk kan dit opstartkosten dempen? Voordeel voor de huidige bewoners; ze hoeven niet wéér op een andere plek te gaan wennen en wachten. Goed om te weten; vluchtelingen die vanuit deze tijdelijke opvang een verblijfsstatus krijgen, gaan daarna níet automatisch in Goirle wonen. Dat is een, bij wet geregeld, regionaal beleid. Tot zover voor nu.