Zoals Barbara: “Als niemand zou gaan, blijft er niets van ons democratisch systeem over. Dus iedere stem telt wél. Het is in mijn ogen bijna een plicht om je aan je stemrecht te houden, als je niet zou gaan, mag je eigenlijk ook geen kritiek meer hebben.” En Monique: “Als je niet gaat stemmen dan kun je niets meer zeggen.”

Vorige week bevroeg ik zo’n twintig inwoners, o.a. een leerkracht, winkelmedewerker, computerspecialist, zorgmedewerker, bedrijfseigenaar, pensionada, niet-werkende. Geen van hen is momenteel actief in ‘de politiek’. Zij vertelden waaróm ze gaan kiezen en hóe ze zich voorbereiden. Want moeilijk is het dit jaar. Veel nieuwe partijen en wie na Rutte ons land gaat leiden, hangt nu eenmaal ook af van het aantal niet-stemmers.

door Yolanda van Leest

Zo zegt Ilse: “Ik maak me erg zorgen over ons land en wil zo mijn stem laten horen.” Ook Bernadette: “Ik ga stemmen omdat het tijd wordt voor een nieuw kabinet en veranderingen in Nederland.” En legt Angelique duidelijk uit: “Dit is het moment dat je jezelf kan later horen. Er is altijd veel kritiek op de politiek. Naar mijn mening worden mensen soms wel heel erg aangevallen terwijl zij ook het beste proberen te doen. Lastige taak, je doet het nooit goed. Maar ze doen het toch maar. Dus iedereen die buiten de verkiezingen hun mening geeft op social media..dit is je kans om je stem te laten tellen.”

In Denemarken, Zweden, Luxemburg, België pakken méér mensen hun jas om dat loopje naar de stembus te maken, dan in Nederland. Wij staan op de 14e plek (in Europa) als het gaat over de opkomst. In o.a. Polen, Griekenland en Roemenië gaan juist minder mensen met hun stempas op pad.

Vrijheid om te stemmen

In Nederland hebben we een democratie waarbij ieder mag stemmen. Jurgen gebruikt zijn stemrecht: “Wij moeten blij zijn, dat wij die vrijheid wel hebben, in tegenstelling tot andere landen.” Angéle is zich hiervan ook bewust: “Ik ga graag stemmen omdat er in veel landen geen stemrecht voor vrouwen is, in Nederland vanaf 1919, daar hebben vrouwen voor gestreden en daardoor kun je er gebruik van maken, dat moet je respecteren.”

Niet gaan stemmen is je keuze verloren laten gaan. Lily laat dat niet gebeuren: “Ik vind dat de Nederlandse politiek op bepaalde vlakken een ander beleid moet voeren. Door mijn stem uit te brengen is die kans groter. Als ik niet stem is de kans op een beter beleid kleiner, dat wil ik niet op mijn geweten hebben.” En Jan laat weten: “Goed om 1 keer in de zoveel tijd stil te staan bij de dingen die jij belangrijk vindt in de maatschappij. En: niet stemmen? = niet klagen!” Ook Mathijs gaat de 22e kiezen: “Al vanaf mijn 18de stem ik bij alle verkiezingen. Mijn vader was maatschappijleraar en maakte al vroeg duidelijk dat ‘democratie’ een belangrijk iets was. Er zijn genoeg landen waar mensen niet, of niet geheel vrij naar de stembus kunnen. Daarnaast vind ik het belangrijk dat je toch invloed hebt op het bestuur, al is het maar een klein beetje.” Astrid vertelt nog: “Ik ga omdat ik daarmee duidelijk wil maken welke zaken voor mij belangrijk zijn en welke mening ik daarover heb.”

Stemwijzer en Kieskompas

Van de 20 bevraagden bekijkt ruim tweederde het Kieskompas of de Stemwijzer via internet. Bij de StemWijzer kies je bij iedere stelling ’eens’, ’oneens’ of ’geen van beide’. Het Kieskompas maakt gebruik van een vijfpuntenschaal die loopt van ’helemaal mee eens’ naar ’helemaal niet mee eens’. Bij het Kieskompas worden de posities van partijen getoetst aan het verkiezingsprogramma. Bij de Stemwijzer geven de politieke partijen zelf aan hoe ze tegenover een bepaalde stelling staan en kunnen ze hierbij ook een toelichting geven.

Sander: “Ik vul verschillende stemwijzers in en lees de samenvattingen van de verkiezingsprogramma’s van de hoogst scorende partijen.” Astrid: “Ik neem de stemwijzers door. Maar in de praktijk kom ik altijd bij dezelfde 2 partijen uit. Ik stem wel altijd op een vrouw, omdat ik het belangrijk vind dat vrouwen deelnemen aan een politieke discussie. Hun kijk kan net wat anders zijn en nuances aanbrengen.”

Welke partij past bij mijn belangrijkste punten?

Dat is wat Ilse ook onderzoekt: “Ik ben leerkracht en moeder van 2 pubers. De rol die ik daarmee in de samenleving heb, heeft wel invloed op mijn keuze. Ik zal dus gaan voor goed onderwijs en de toekomst voor mijn pubers (milieu en woningnood). Ook vind ik het belangrijk dat werken gaat lonen! Dit zijn pijlers waar ik op let. Ik vul kieswijzers in en ik luister verschillende debatten op tv/podcast. Ik probeer me er wel in te verdiepen. Al blijf ik het lastig vinden en zou ik liever voor een bepaalde coalitie kiezen dan voor een partij.”. Barbara: “Wat ik de belangrijkste thema’s vind, daar moet de gekozen partij aan voldoen, maar dat kan lang niet op alle punten, dus dan de best passende.

Van muurkrant tot TikTok

Marja is ouder van 3 kinderen. In die voorbeeldfunctie laat ze zien; wees betrokken door het nieuws te volgen, je stemt telt en je bent onderdeel van een democratisch proces. Dat leren ze op school en dat trekt ze thuis graag door aan de keukentafel. Daar zag ze dat ‘kijken op je telefoon’ in deze verkiezingstijd soms tot nuttige dingen leidt. “Mijn kinderen volgen een bekende tiktokker/insta (Jan Verban) die een parodie deed op het debat van BNN (met Thierry Baudet en Rob Jetten vorige week woensdag). De middelste heeft daardoor dat hele debat alsnog gekeken!”

Daarnaast benoemen diverse inwoners nog dat ze met familie en vrienden erover praten, de krant lezen of nos.nl en nu.nl. Ook werd genoemd dat ze op de website van de partijen kijken. Bij de bieb hangt dit jaar weer de verkiezingskrant (ramen langs de parkeerplaats), over hoe en wat rondom het stemmen en hoe je onderzoekt welke partij bij je past. Wordt het dit jaar “Heel Goirle Stemt”?

Met stemmige groet, Yolanda van Leest

Onderstaande 5 teksten graag, ieder apart, verspreid op de pagina, in een kader plaatsen.

Marieke: ”Ik ga stemmen omdat ik het belangrijk vind welke beleid en regelgeving wordt gemaakt. Het gaat om onze toekomst. Anders lever ik me over, en zo zit ik niet in elkaar.”

Carlien: ”Veel mensen zeggen dat stemmen geen zin heeft, maar dat is natuurlijk onzin. Jouw ene stem zal het verschil niet maken maar als we er allemaal zo over denken dan heb je inderdaad geen invloed.”

Toine: ”Ik weet vaak wel in welke richting ik kies. Het is niet eenvoudig: ook de partijen die ik overweeg hebben standpunten die niet dicht bij me staan. Geen enkele partij doet alleen maar wat ik goed vind…maar dat is concessies doen.”

Annemiek: Politiek en overheid zijn momenteel kennelijk heel onduidelijk, kiezers zijn sterk zoekend en voelen zich niet gehoord; dat is een teken aan de wand……dat moeten de politiek en de overheid zich aantrekken. Toch moet je gaan stemmen, het is de enige manier om “je stem” te laten horen en doe dat niet alleen met het “buikgevoel”, verdiep je in een programma en weet waarom je juist deze partij kiest, wanneer je het stemhokje binnen gaat.

Dirk: ”Op de websites van de politieke partijen vind je de partijprogramma’s. Verder kijk ik actualiteitenprogramma’s op tv en luister Radio1/BNR. En natuurlijk de websites stemwijzer.nl en kieswijzer.nl”