Afgelopen week begon de meimaand. De eerste dag van deze maand is de Dag van de Arbeid, maar ook van Sint Jozef de Arbeider. De Dag van de Arbeid kent een lange geschiedenis en kwam voort uit het verlangen naar meer rechtvaardigheid in de arbeidsomstandigheden. In 1955 stelde paus Pius XII de gedachtenis van Sint Jozef de Arbeider in op deze arbeidersdag van 1 mei. Dat deze heilige timmerman patroonheilige is van alle arbeiders, is niet alleen maar voor zijn eigen eer en glorie: een patroonheilige van werkers laat zien dat het werk van de mens ook een geestelijke dimensie heeft. Het werk dat we doen als mensen heeft waarde, maar niet alleen economische waarde. Het opkomen voor de arbeiders en hun omstandigheden past haarfijn in het streven naar sociale gerechtigheid en bevordering van de ontwikkeling van mens en maatschappij op een manier die past bij de waardigheid van de mens.

Bij een bouwterrein was laatst een doek te zien: “Niet ieder kind wordt later arts of advocaat. Leer je kinderen dat het oké is om met je handen te werken en toffe dingen te bouwen.” Hierin zit een belangrijke waarheid. Jozef was een gewone timmerman. Hij was een afstammeling van koning David, maar leefde in betrekkelijke armoede. Met zijn ambacht droeg hij zorg voor het gezin waarin Jezus, de Zoon van God, opgroeide. Door het werk, ook al is het alledaags, werkt de mens mee aan het werk van de Schepper. Werken is een wezenlijk aspect van het mens-zijn. Niet alleen maar om geld te verdienen of om prestige of om bedrijven winst te bezorgen, maar het werk is vooral een plek waar we als mens persoonlijk kunnen groeien, waar we ons kunnen ontplooien (vgl. Fratelli tutti, no. 162). Een ander werkelijk helpen – denk bijvoorbeeld aan ontwikkelingshulp – is niet alleen overnemen van iemand wat hij zelf niet kan, maar hem helpen zelf zijn bestaan te kunnen opbouwen, zodat de hulp op termijn overbodig wordt.

We weten uit de bijbel weliswaar heel weinig over Jozef, maar hij kan ons een voorbeeld zijn, in zijn stille dienstbaarheid op de achtergrond en zijn trouw, om onze talenten in te zetten voor het welzijn van al onze broers en zussen in deze wereld.

Heilige Jozef, bid voor ons.

Martijn Derks